100 lat temu | Dawne piwiarnie Wrocławia (cz.2)

Dziewiętnasty wiek był dla browarnictwa wiekiem przełomowym. Pierwsza połowa to ustawa o wolności rzemiosła, druga - nowe metody schładzania i słodowania zbóż, to także pionierskie badania nad fermentacją i pasteryzacją.

Tydzień temu opowiedzieliśmy Wam trochę o historii piwa we Wrocławiu, zaś dzisiejszy odcinek chcemy poświęcić chyba najbardziej znanej i prawdopodobnie najstarszej piwiarni w Europie, czyli obecnie nieczynnej już o trzech lat "Piwnicy Świdnickiej". Przyjmuje się, że znajdujący się w podziemiach ratusza miejskiego lokal powstał w 1273 roku, kiedy to wrocławscy rajcy miejscy otrzymali przywilej wyszynku piw spoza Wrocławia. Przywilej ten został ograniczony wyłącznie do piwnic ratusza, stąd też tu stworzono karczmę. Są jednak też inne daty przyjmowane za otwarcie tu karczmy - rok 1303 lub rok 1331.

Początkowo była to prawdopodobnie bardzo ekskluzywna karczma i wpuszczano tam tylko miejski patrycjat. Oczywiście reszta mieszkańców głośno protestowała i ostatecznie lokal stał się dostępny dla wszystkich, jednak trzeba było przestrzegać surowego regulaminu, który zakazywał między innymi palenia, przeklinania, plucia na podłogę czy gry w karty. Co ciekawe, można było natomiast grać w domino. Serwowano tu nie tylko piwo, ale także wino. Ten drugi napój zaczął jednak z czasem ustępować popularności piwa.

Piwo świdnickie, o którym wspominaliśmy tydzień temu, sprowadzono do Wrocławia już około 1300 roku, a jednak karczma w podziemiach ratusza jako "Piwnica Świdnicka" po raz pierwszy występuje w źródłach dopiero w 1418 roku, trudno więc powiedzieć, kiedy pierwszy raz tak ją nazwano. XV wieku był to już jednak czas gdy piwo świdnickie zaczynało być powoli wypierane przez konkurentów. Już na przełomie kolejnego stulecia we wrocławskich gospodach niepodzielnie królował Wrocławski Baran (Der Breslauer Schöps), produkowany w dwóch odmianach Biały Baran (Weißer Schöps) i Czarny Baran (Schwarzer Schöps).

W 1835 roku pojawił się we Wrocławiu nowy rodzaj piwa, tzw. piwo bawarskie, które zrewolucjonizowało piwny rynek. Tym razem jako pierwsza w mieście piwo tego typu podała piwiarnia Gorkauer Keller, która działała w kamienicy w przy ul. Kotlarskiej, tam gdzie dziś znajduje się Chopper Bar. Jednak będący w tamtym czasie właścicielem Piwnicy Świdnickiej Karl Friebe szybko podjął rękawicę i to jego zakład uwarzył pierwsze piwo typu bawarskiego we Wrocławiu. Zaserwowano je oczywiście w Piwnicy Świdnickiej, w dniu 18 grudnia 1837 roku.

Piwnica Świdnicka działa w prawie niezmienionym układzie sal od XV wieku, kiedy to podzielono ją na 10 sal dla gości zajmujących w sumie 900 metrów kwadratowych oraz część kuchenną o powierzchni 780 metrów kwadratowych. Jednak z kuchni Piwnica Świdnicka nigdy za bardzo nie słynęła. Trochę poprawiło się po połowie XIX wieku, kiedy wprowadzono tzw. "śniadania wrocławskie" złożone z piwa, precla kminkowego i knackwursta (kiełbaski wieprzowej z czosnkiem) oraz ciepłe posiłki serwowane w porze obiadowej, czyli między 12 a 14. Menu było jednak raczej skromne i ograniczało się do zupy oraz 2 lub 3 dań mięsnych.

Przez cały XIX wiek i w początkach wieku XX Piwnica Świdnicka pozostała głównie piwiarnią i tak też reklamowali ją jej kolejni właściciele. Mimo, że działania wojenne we Wrocławiu nie uszkodziły Piwnicy, to przez półtora dekady stała ona zamknięta. Potem urządzono w niej klub młodzieżowy, salę kinową, salę bilardową i sale wystawowe. Dopiero po koniec XX wieku Piwnica Świdnicka po kolejnym remoncie odzyskała swą pierwotną funkcję. Niestety nie na długo. Po trwającym kilka lat sporze Urzędu Miejskiego z dzierżawcą lokal ostatecznie zamknięto 29 grudnia 2017 roku.

Zdjęcia pochodzą z serwisów Polska-org.pl i Fotopolska.eu (jeśli nie zaznaczono inaczej, autorzy nieznani).