Europa na widelcu | Wrocław

Co roku na początku czerwca Wrocław ma swoje kulinarne święto – festiwal "Europa na widelcu". W tym roku impreza odbywa się już po raz dziesiąty.

Po raz pierwszy europejska biesiada odbyła się 4 czerwca 2009 roku – Wrocław świętował w ten sposób 20. rocznicę pierwszych wolnych wyborów. Wrocławianom tak zasmakował ten sposób obchodów, że impreza na stałe zagościła w miejskim kalendarzu. Wydarzeniu patronuje Robert Makłowicz, a zmarłemu w ubiegłym roku współtwórcy festiwalu – Piotrowi Bikontowi – zostanie poświęcony specjalny program.

fot. arch. UM Wrocławia

Tegoroczna "Europa na widelcu" rozpocznie się w środę, 30 maja. Jako pierwszy wystartuje jarmark produktów europejskich i regionalnych, podczas którego będzie można skosztować i kupić smakołyki z różnych zakątków Europy i który potrwa aż do niedzieli.

W piątek, 1 czerwca, Miejska Biblioteka Publiczna zaprosi najmłodszych smakoszy na warsztaty oraz spotkania z autorami książek kulinarnych w ramach Kulinarnego Dnia Dziecka i Kulinarnej Nocy w Bibliotece (spotkanie obejmie nocleg, wspólną kolację i śniadanie w bibliotece!) Również w piątek we wrocławskim kinie Nowe Horyzonty wystartuje przegląd filmów kulinarnych "Filmowa Europa na widelcu".

Program "Filmowej Europy na widelcu" już po raz drugi przygotował zespół popularnego cyklu filmowego FILMS for FOOD proponując w nim najlepsze dokumenty i fabuły, które prezentują sztukę kulinarną pod możliwe różnymi kątami. Pokazy wzbogacać będą dyskusje z ekspertami, poczęstunki dla widzów przed każdym seansem i mnóstwo dodatkowych atrakcji. W repertuarze między innymi: "Alain Ducasse, kuchenne wyzwania" (sylwetka legendarnego francuskiego szefa kuchni), "Cydrowe historie" (o cydrze, którego popularność nieustannie rośnie), "Tampopo" (określany mianem ramen westernu klasyk kina kulinarnego i kwintesencja Azji), czy "Co masz na talerzu?" (edukacyjny film dla dzieci).

Pierwszego dnia festiwalu o godz. 22 oficjalne otwarcie przeglądu z udziałem Roberta Makłowicza odbędzie się na dachu wrocławskiego hotelu "Monopol". Zaprezentowany zostanie film dokumentalny "Bar Schumanna" (o najlepszych barach na świecie). Po seansie czekają zaś rozmowy z barmanami i niespodzianka od Chivas Regal.

Wśród gości "Filmowej Europy na widelcu" znajdą się praktycy i teoretycy związani ze światem kina i kulinariów: Justyna Adamczyk – redaktor naczelna Żółtego przewodnika Gault&Millau Polska, Andrzej Błaszczuk – szef kuchni restauracji Yemsetu, Jakub Boski  – restaurator (restauracje Nabe i Sushi Corner),  Piotr Czerkawski – krytyk i dziennikarz filmowy, laureat Nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Piotr Mońka – właściciel Czajowni, Emil Oponowicz  – barman, współwłaściciel coctail-baru Woda Ognista w Warszawie, Daria Pawlewska  – redaktorka naczelna i wydawczyni magazynu KUKBUK, Justyna Słupska-Kartaczowska – szefowa kuchni i współwłaścicielka restauracji Jadka, Agnieszka Szydziak – współwłaścicielka portalu Have a Bite, dr Monika Szyszka – właścicielka pracowni języka japońskiego Matsumi, Monika Winny – właścicielka i szefowa kuchni restauracji Osiem Misek oraz niestrudzony poszukiwacz najlepszych smaków, krytyk kulinarny i publicysta – Robert Makłowicz.

fot. arch. Kino Nowe Horyzonty

W piątek w godzinach 16-19 w Sali Witrażowej budynku Starej Giełdy przy pl. Solnym 16 odbędzie się 3. edycja Wrocławskich Spotkań Nalewkowych, które mają na celu rozpowszechnianie polskich tradycji nalewkarskich i odkrywanie najlepszych receptur, a także nagradzanie twórców najlepszych nalewek. Wrocławskie Spotkania Nalewkowe to propozycja otwartych, krótkich wykładów i spotkań warsztatowo-degustacyjnych dla mieszkańców Wrocławia i Dolnego Śląska na temat tradycji, historii nalewek, sposobu ich tworzenia, a także możliwość dyskusji i zadawania pytań szczegółowych mistrzom tego fachu.

Uczestnicy spotkania będą mogli porozmawiać o różnicach oraz unikatowych cechach produktów do wytwarzania nalewek między innymi zależnych od regionu, w którym występują, ze szczególnym uwzględnieniem walorów Dolnego Śląska, a twórcy najlepszych trunków otrzymają symboliczne dyplomy z tytułem "Mistrz Dobrego Smaku Wrocławskich Spotkań Nalewkowych".

fot. arch. UM Wrocławia
Główny dzień festiwalu, to sobota. Podczas tradycyjnej biesiady (szczegółowy program na końcu) organizatorzy zaproszą na kulinarne szlagiery z całej Europy. Szefowie kuchni festiwalu "Europa na widelcu" dokonają prezentacji dań najbardziej charakterystycznych dla 10 krajów oraz jednego regionu – Dolnego Śląska!

W jaki sposób wybrano w tym roku kraje, które będą reprezentowane na festiwalu? - Festiwal Europa na widelcu jest organizowany rokrocznie, by uczcić rocznicę wyborów z 1989 roku - mówi Robert Makłowicz - Przypominanie zasług tych, którym zawdzięczamy wolność wydaje nam się w chwili obecnej szczególnie istotne. Postanowiliśmy zatem, że tegorocznymi bohaterami festiwalu będą kuchnie tych europejskich krajów, które w sposób szczególny pomagały nam w czasach walki z peerelowską satrapią. Na X edycję imprezy będzie ich właśnie dziesięć.

Oto kraje, których kuchnie będą bohaterami "X Europy na widelcu":

  1. Wielka Brytania – Margaret Thatcher niezwykle mocno wspierała Solidarność, a na wyspach osiadło mnóstwo politycznych uchodźców z Polski.
  2. Niemcy – w stanie wojennym obywatele RFN wysłali miliony paczek z pomocą do losowo wybieranych polskich rodzin, nigdy wcześniej nie doświadczyliśmy takiego gestu solidarności od innego społeczeństwa.
  3. Francja – nad Sekwaną działali przedstawiciele zdelegalizowanej Solidarności, wielka była także skala pomocy humanitarnej udzielonej przez Francuzów.
  4. Grecja – ten stosunkowo biedny jak na zachodnie standardy kraj przyjął wyjątkowo wielu uchodźców z Polski, pamiętając o tym, co znaczy słowo „solidarność” (w latach 50. Polska przyjęła multum uchodźców z ogarniętej wojną domową Grecji, a najwięcej z nich osiadło właśnie na Dolny Śląsku).
  5. Austria – jedyny kraj Zachodu, który zniósł wizy dla Polaków – austriackie obozy dla uchodźców były w latach 80. pełne naszych rodaków.
  6. Norwegia – to między innymi stamtąd przybywałp wiele konwojów z pomocą dla Polaków, również z nielegalną pomocą dla Solidarności.
  7. Szwecja – przyjęła wielu polskich uchodźców i organizowała transporty z pomocą dla Polaków. 
  8. Belgia – Bruksela była jedną z siedzib zdelegalizowanej przez komunistów Solidarności, mieściło się w niej Biuro Koordynacyjne.
  9. Włochy – dały schronienie wielu uchodźcom z Polski, wysyłano stamtąd także transporty z pomocą dla Polaków.
  10. Rumunia – jedynym, który odpowiedział na przesłanie Solidarności do robotników z państw Europy Wschodniej był Filip Iulius, za co trafił do więzienia. 

Dodatkowe stoisko będzie mieć rzecz jasna gospodarz imprezy, czyli Dolny Śląsk.


W tym samym dniu w Browarze Mieszczańskim rozpocznie się dwudniowa Inwazja Food Trucków i Zacnego Piwa, czyli zlot 30 wozów z najlepszym jedzeniem oraz wyborem najlepszych piw ważonych przez kultowe browary rzemieślnicze. 

Również w sobotę w restauracji Akropolis Tawerna, odbędzie się konkurs na „Najlepszy Smak Dolnego Śląska”, w którym wyłonione zostaną regionalne produkty o najwyższych walorach smakowych, zapachowych i wizualnych. Lokalni producenci zawalczą o tytuł "Najlepszego Smaku Dolnego Śląska 2018" w dziewięciu kategoriach: produkty mleczne, produkty mięsne, produkty rybołówstwa, owoce i warzywa, wyroby piekarnicze i cukiernicze, miody oraz napoje (w tym napoje alkoholowe: nalewki, wina, miody pitne, piwa, cydry). Dla tych, którzy nie znajdą odpowiedniego pola dla swoich wyrobów, organizatorzy przygotowali także kategorię "inne". 

Spośród zgłoszonych specjałów jury – składające się z ekspertów kulinarnych, krytyków i znawców smaku – wyłoni te najdoskonalsze w poszczególnych kategoriach. W zeszłym roku wśród zwycięskich przysmaków znalazły się m.in. kabanosy golędzinowskie Piotra Czajowskiego (Wyrób Wędlin Naturalnych Zakład „Pod Bukami”) czy miód rzepakowy w plastrach Gospodarstwa Pasiecznego w Ciepłowodach Heleny i Mieczysława Malinowskich.  

Natomiast w niedzielę, na Pergoli koło Hali Stulecia odbędzie się Piknik Wolności, rodzinny festyn, w programie którego znajdą się biesiada na trawie, koncerty i wiele innych wydarzeń. Zaś w poniedziałek, w rocznicę pierwszych wolnych wyborów, 4 czerwca, na wrocławskim rynku odbędzie się Wielkie Wrocławskie Śniadanie Wolności. Do wspólnego stołu mieszkańców i turystów zaproszą Robert Makłowicz i Prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz. W menu znajdą się śniadaniowe przysmaki, rozmowy niekontrolowane i wspomnienia z lat 80.

fot. arch. UM Wrocławia

Menu Biesiady Europejskiej

AUSTRIA
Edward Jany, Daniel Makuch

  • Tafelspitz – sztuka mięsa wołowego gotowana w warzywach podana z sosem chrzanowym
  • Fiakergulasch – gulasz z pręgi wołowej serwowany tradycyjnie z jajkiem, parówką i ogórkiem konserwowym
  • Schnitzel Wiener Art – przygotowywane „na żywo” panierowane sznycle z polędwicy wieprzowej podane z cząstką cytryny na liściu sałaty
  • Sachertorte – tort czekoladowy podany z kleksem bitej śmietany


BELGIA
Łukasz Kolibabka, Ryszard Konieczka

  • Panna Cotta – słynny deser ze śmietanki serwowany ze śliwkami w herbacie i porto
  • Kabeljauw zoet / Cabillaud sucré aux tomates rôties – dorsz na słodko z pieczonymi pomidorkami koktajlowymi
  • Balletjes in tomatensaus / Boulettes de viande à la sauce tomate – pulpety w sosie pomidorowym
  • Chocolate Mousse (Belgian Skirting) / Mousse au chocolat (Belgian Skirting) – mus czekoladowy


FRANCJA
Damian Jeleń, Grzegorz Chmolowski

  • Boeuf Bourguignon – wołowina po bungurdzku
  • Pâté de foie de poulet – pasztecik z kurzych wątróbek
  • Casserole – zapiekanka z kurczakiem, pomidorami i ciecierzycą
  • Moules en sauce crémeuse carotte – małże w kremowym sosie z marchwią
  • Crème brûlée au chocolat blanc – zapiekany deser z białą czekoladą
  • Café liégeois – kawa mrożona z lodami


GRECJA
Kacper Dyś, Servet Kovaci

  • Avgolemono soupa (Αυγολέμονο σουπά) – rosół cytrynowy z makaronem orzo
  • Spetsofai (Σπετσοφαι με λουκάνικα) – gulasz z papryki i greckiej kiełbasy
  • Gemista (Γεμιστά) – zapiekany pomidor faszerowany kaszą i warzywami oraz zapiekana papryka faszerowana serem feta
  • Galaktoboureko (Γαλακτομπούρεκο) – mleczny deser z kaszy manny z brzoskwiniami


NIEMCY
Tomasz Harendasz, Grzegorz Korzeniewski

  • Bayerische Schweinshaxe – golonka po bawarsku serwowana z kiszoną kapustą, pieczywem i musztardą
  • Berliner Luft – deser malinowy
  • Currywurst – kiełbaska w sosie curry serwowana z frytkami
  • Gedeckter Apfelkuchen – szarlotka z kruszonką i lukrem


NORWEGIA
Piotr Zieliński

  • Fiskekaker – placuszki rybne
  • Bergensk fiskesuppe – norweska zupa rybna
  • Fårikål – baranina z kapustą


RUMUNIA
Robert Grygiel

  • Sarmele – rumuńskie gołąbki
  • Metitei (Mici) – mięsne wałeczki z grilla


SZWECJA
Przemysław Bogucki

  • Fisksoppa – zupa rybna z krewetkami podana z chrupiącym pieczywem
  • Biff à la Lindström – befsztk serwowany z ziemniakami hasselback i kwaśną śmietaną


WIELKA BRYTANIA
Agnieszka Hajbura-Michałowska, Damian Kogutiuk

  • Pudding – tradycyjny deser podany z kremem z goździków
  • Faggot – potrawa z pieczonych podrobów wieprzowych podana z dodatkiem tłuczonych ziemniaków i groszku
  • Pulled pork – burger z szarpaną wieprzowiną serwowany z sosem majonezowo-musztardowym w pszennej bułce
  • English breakfast – potrawka z fasoli i wędzonego boczku


WŁOCHY
Karol Kuc, Dariusz Kulczycki, Sebastian Witkowski

  • Semifreddo – tradycyjny deser z krokantem orzechowo-migdałowym i coulis truskawkowym z martini rosato
  • Panna Cotta – słynny deser ze śmietanki serwowany z zieloną herbatą i ziarnami granatu
  • Ciabatta di Maiale – kanapka z prosięciem i suszonymi pomidorami
  • Caponata Bruschetta – grzanka z bakłażanem, cukinią, oliwkami, pomidorami, kaparami i parmezanem


DOLNY ŚLĄSK
Zbigniew Koźlik, Grzegorz Pomietło

  • Chłodnik po wrocławsku szyjkami rakowymi
  • Śląskie niebo w gębie 
  • Wołowina sudecka duszona w winie podana z sosem piernikowym i knedlami z kaszy gryczanej
  • Sałata z serem ślubowskim z czarnuszką i szparagami podana z winegretem z olejem lnianym i pokrzywą
  • Deser niespodzianka od Hotelu Art